Drewniana cerkiew w Chyrowej jest obecnie kościołem rzymskokatolickim filialnym pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Cerkiewka usytuowana w dolinie rzeki Iwełka, odmiennie niż większość cerkwi, które zwykle budowane były na wzgórzu, w miejscu dla wszystkich widocznym. Drewniana grekokatolicka cerkiew, wzniesiona w XVIII wieku. Jest zabytkiem Szlaku Architektury Drewnianej. Cerkiew w Chyrowej jest świątynią orientowaną, trójdzielną. Zamknięte półkoliście prezbiterium i sąsiadująca z nimi od północy zakrystia są murowane, nawa i babiniec drewniane o konstrukcji zrębowej. Wieża słupowa. Pomiędzy nawą a prezbiterium rokokowy ikonostas, który został gruntownie odnowiony w latach 90. XX wieku. Za barokowym ołtarzem z XVIII wieku znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. W 1932 r. cerkiew została gruntownie wyremontowana, a jej wnętrze zostało ozdobione polichromią. Po wojnie budowla niszczała, rozpoczęto nawet rozbiórkę. Remont podniszczonej świątyni przeprowadzono w latach 80. XX wieku.

Legenda głosi, że w miejscu, gdzie stoi cerkiew, znaleziono cudowny obraz Matki
Boskiej z Dzieciątkiem, który bez ludzkiej pomocy przywędrował z Węgier. Właściciele próbowali zabrać go z powrotem, ale konie nie chciały ciągnąć wozu. Dopiero woły wóz pociągnęły, obraz jednak wrócił do Chyrowej. Umieszczono go w głównym ołtarzu wybudowanej w tym miejscu cerkiew. Jeszcze w okresie międzywojennym cerkiew odwiedzały liczne pielgrzymki, również ze Słowacji.

GPS
49° 31.714’ N, 21° 37.044’ E

Adres/wskazówki dojazdu
Jadąc drogą nr 19 w stronę Barwinka, w Tylawie skręcamy w prawo na drogę lokalną w kierunku Mszany. Po ok. 9 km skręcamy w lewo na drogę dojazdową do świątyni
(obecnie kościół filialny parafii w Iwli). Po ok. 300 m dojeżdżamy do celu. Klucze w domu za potokiem.

Kontakt
tel. 13 433 05 15

Msze św.
w niedziele i święta o 9.00.

Komunikat Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Dukli informuje, że w związku z prowadzonymi pracami na wieży widokowej na szczycie Góry Cergowej w dniach 25 do 27 listopada, obiekt będzie nieczynny. Prosimy o zastosowanie się do powyższego komunikatu.

[AKTUALIZACJA]

INFORMACJA Miejskiego Ośrodku Sportu i Rekreacji w Dukli:

W związku z niesprzyjającymi warunkami pogodowymi (mocny wiatr) prace na wieży widokowej zostają wstrzymane. Prosimy o zachowanie ostrożności przy zwiedzaniu obiektu z powodu oblodzenia konstrukcji.

adres

Parafia Polskokatolicka pw. Dobrego Pasterza

Łęki Dukielskie 107

38-456 Łęki Dukielskie

Tel. +48134317554

e-mail: romanjag@poczta.onet.pl

strona www: www.polskokatolicka.pl

godziny otwarcia

Codziennie po telefonicznym uzgodnieniu z Proboszczem Parafii Romanem Jagiełło.

dojazd

Jadąc drogą nr 19 od Miejsca Piastowego w kierunku Dukli, w miejscowości Równe skręcamy w prawo (zgodnie ze znakami kierującymi do Muzeum w Bóbrce), przejeżdżamy przez most na rzece Jasiołka, następnie na skrzyżowaniu skręcamy w lewo. W miejscowości Wietrzno skręcamy na drugim skrzyżowaniu w prawo. Jedziemy prosto ok. 2,5 km. Po prawej stronie stoi krzyż z nazwą Parafia Kościoła Polskokatolickiego pw. Dobrego Pasterza – skręcamy w prawo.

GPS:

49°36’18.6″N 21°40’25.8″E

informacje praktyczne

Izba Pamięci znajduje się przy Parafii Polskokatolickiej pw. Dobrego Pasterza w Łękach Dukielskich w wyremontowanej i zaadoptowanej sali parafialnej. Miejsce to ma na celu zachowanie dziedzictwa kulturowego i historycznego, jak również tradycji i tożsamości społeczności lokalnej oraz podniesienie wiedzy mieszkańców i turystów o jednej z najstarszych parafii polskokatolickich w Polsce – Parafii w Łękach Dukielskich.

adres

Zabytkowa Chyża Łemkowska

Olchowiec 23

38-450 Dukla

tel. +48 691 098 955

godziny otwarcia

Od IV do XI codziennie po uzgodnieniu z gospodarzem

dojazd

Jadąc drogą nr 19 w stronę Barwinka, w Tylawie skręcamy w prawo na drogę lokalną w kierunku Mszany. Po ok. 7 km skręcamy w lewo. Po 1,8 km na rozwidleniu jedziemy w lewo i po kolejnych 3,5 km dojeżdżamy do skrzyżowania w Olchowcu – skręcamy w lewo, po ok. 900 m skręcamy w lewo. Po skręceniu w prawo znajdziemy się na dróżce prowadzącej do Izby Pamięci.

GPS:

49°28’04.5″N 21°35’24.4″E

informacje praktyczne

Wstęp wolny.

Izba znajduje się w starej chałupie własności Tadeusza Kiełbasińskiego. Posiada zbiory pamiątek łemkowskich i huculskich – stroje, modele cerkiewek i sprzęty gospodarstwa domowego, zajęć rolniczych i pasterskich oraz zajęć pozarolniczych. Można również zobaczyć zbiory bibliograficzne tematu: Łemkowszczyzna, Huculszczyzna liczące ponad 4 tys. pozycji.

adres

Zyndranowa 1
38-454 Tylawa,
tel. +48 13 4330712,
strona www: http://www.zyndranowa.org/
e-mail: muzeum@zyndranowa.org

godziny otwarcia

Muzeum można zwiedzać codziennie z wyjątkiem poniedziałków.
Godziny zwiedzania prosimy uzgadniać telefonicznie: +48 13 4330712 lub poprzez e-mail: muzeum@zyndranowa.org

dojazd

Jadąc trasą Miejsce Piastowe – Dukla – Barwinek (droga E371 – 9) w miejscowości Tylawa (4 km przed przejściem granicznym w Barwinku), na wysokości Szkoły Podstawowej i Delikatesów Centrum należy skręcić w lewo (drogowskaz – Zyndranowa 5 km). Jedziemy 3 km prosto – po lewej stronie widzimy zabudowania Muzeum, po prawej parking.

GPS:

49°28’06.2″N 21°41’48.3″E

cennik

bilet normalny – 5 zł
bilet ulgowy – 3 zł

informacje praktyczne

Wycieczki należy zgłaszać telefonicznie (+48 13 433 07 12), pocztą elektroniczną (muzeum@zyndranowa.org) podając datę i godzinę zwiedzania. Przewodnicy, po wcześniejszej rezerwacji oprowadzają w językach: polskim, rosyjskim, angielskim. Zwiedzanie trwa godzinę. Opiekunowie grupy szkolnej: wejście bezpłatne.

Warto wiedzieć: ??? zakup pamiątek, książek, muzyki łemkowskiej, inne??

Corocznie placówka organizuje święto tradycji łemkowskiej „Od Rusal do Jana”, na terenie Muzeum co jakiś czas organizowane są warsztaty (np. Kręcenia kiczek i szczypania gontów), plenery artystyczne, prowadzona jest działalność wydawnicza.

wystawy muzealne

Muzeum Kultury Łemkowskiej prezentuje ekspozycję etnograficzno-historyczną oraz pamiątki bitwy dukielskiej. W pobliżu muzeum znajduje się oddana do użytku w 1985 r. cerkiew prawosławna. Zabytkowe obiekty pochodzą z końca XIX i początków XX wieku. Oryginalne jest ich wyposażenie: sprzęty, narzędzia rolnicze, meble, wyroby rzemiosła, stroje, dzieła sztuki ludowej.

Obecnie w skład ekspozycji muzealnej wchodzą:

Chyża – zbudowana w 1860 roku (do 1901 roku jako chałupa kurna):

Sień – prezentowane są tu przedmioty codziennego użytku, m.in. żarna, wagi, narzędzia stolarskie;

Izba – stare meble, piec z kapą i zapieckiem, naczynia gliniane i żeliwne, stroje ludowe, sprzęt kuchenny;

Kancelaria pisarza wiejskiego – stare banknoty i monety, dokumenty, zdjęcia;

Przybudówka – wystawa pisanek, w większości prace Aleksandry Hryńczuk-Polańskiej z Łabowej oraz Anny Buriak z Olchowca;

Komora – sztuka cerkiewna, ikony, elementy wyposażenia, krzyże;

Stajnia – ekspozycja pasterska oraz rzemiosło tkackie;

Boisko – wystawa narzędzi i sprzętu rolniczego.

Koniusznia – zgromadzono militaria z czasów I i II wojen światowych.

Świetlica wiejska – pełni funkcje wystawowe (malarstwo, rzeźba), znajduje się tutaj również biuro Muzeum z bogatym zestawem publikacji. Jedno z pomieszczeń zajmuje biblioteka.

Kuźnia – pochodzi z Zyndranowej, wewnątrz palenisko z miechem, kowadło i zestaw narzędzi kowalskich.

Kaplica – rekonstrukcja typowej łemkowskiej kaplicy z XIX/XX wieku, wewnątrz ołtarzyk z figurami i obrazami świętych.

Wiatrak – przeniesiony z Wapiennego, posiada kompletny mechanizm.

Mała karczma – prowadziła m.in. wyszynk piwa, klientów obsługiwano przez okienko z ladą.

Chlewik – chlewik na świnie, owce i kury – obecnie pełni rolę magazynku na sprzęt gospodarski.

W budynku koniuszni urządzona jest wystawa historyczna- są tu pamiątki z I i II wojny światowej, głównie broń, mundury, sprzęty wojskowe. W świetlicy prezentowana jest sztuka łemkowska, a wokół zagrody- rzeźby będące efektem organizowanych w skansenie plenerów. Wystawa narzędzi i wyrobów kowalskich znajduje się w kuźni. Poza skansenem stoi stara chata żydowska, jedyna ocalała w tym regionie Polski. Tam również urządzono ekspozycję- judaików.

adres

ul. Trakt Węgierski 5
38-450 Dukla
Telefon stacjonarny: +48 13 433 00 85
Strona www: www.muzeumdukla.pl
e-mail: muzeum@dukla.pl

godziny otwarcia

Muzeum czynne codziennie od wtorku do niedzieli z wyjątkiem:

1 stycznia, 6 stycznia, pierwszego dnia Wielkanocy, Boże Ciało,
1 listopada, 24 i 25 grudnia

w poniedziałki Muzeum czynne po uzgodnieniu.

Godziny otwarcia (od wtorku do niedzieli)

październik – kwiecień: 10:00 – 15:00
maj – wrzesień: 10:00 – 16:30

dojazd

Jadąc drogą nr 19 od Miejsca Piastowego, wjeżdżając do Dukli, po lewej stronie zobaczymy zespół pałacowo-parkowy. Samochód można zostawić na parkingu przy Muzeum Historycznym – Pałac w Dukli.

GPS:

49°33’25.2″N 21°41’05.2″E

cennik

bilet normalny – 14 zł
bilet ulgowy – 10 zł
przewodnik – 50 zł (osoby chcące skorzystać z usług przewodnika proszone są o wcześniejszy kontakt telefoniczny)
bilet rodzinny – 43 zł (2 dorosłych +2 dzieci)

informacje praktyczne

Wycieczki proszone są o telefoniczne zgłaszanie 13 433 00 85, pocztą elektroniczną (muzeum@dukla.pl) lub faksem (13 433 02 36), podając datę oraz planowaną godzinę zwiedzania. Wycieczki nie zgłoszone mogą nie zostać przyjęte. Przewodnicy, po wcześniejszej rezerwacji, oprowadzają w językach: polskim, niemieckim i angielskim. Zwiedzanie z przewodnikiem trwa godzinę w przypadku zwiedzania wnętrz lub półtorej godziny w przypadku zwiedzania wnętrz i pozostałych wystaw. Grupa nie może liczyć więcej niż 25 osób. Jeden opiekun grupy szkolnej: wejście bezpłatne. Pozostali opiekunowie: bilety ulgowe

Istnieje możliwość zakupu pamiątek, pocztówek, książek oraz map.

wystawy muzealne

W Muzeum organizowane są wystawy stałe:

Z dziejów Dukli i dukielskiego zespołu pałacowo-parkowego – Wystawy prezentują historię Dukli ze szczególnym uwzględnieniem zespołu pałacowo-parkowego, w którym obecnie ma swoją siedzibę Muzeum. Na ekspozycję składają się liczne dokumenty archiwalne oraz fotografie. Szczególną wartość historyczną mają dwa dokumenty z XVIII wieku: „Kopia atestacji do win sporządzona przez Tomasza Jerzego Ossolińskiego …” z 1757 r. oraz „List donoszący Komisji Skarbowej dla Jerzego Augusta Wandalina Mniszcha, marszałka nadwornego koronnego i jego żony Amalii z Brühlów” wystawiony w 1766 roku w Kancelarii Wielkiej Koronnej przez Andrzeja Zamoyskiego. Całość ekspozycji dopełniają dwa pomieszczenia wyposażone w oryginalne meble pałacowe oraz część biblioteki pałacowej. Na wystawie prezentowane są również nieliczne zachowane elementy rokokowego wystroju pałacu z czasów Mniszchów oraz znajdujące się na wyposażeniu pałacu w XIX i na początku XX wieku wyroby rzemiosła artystycznego: meble, zegary, porcelana, tkaniny i wyroby z metalu.

Z walk w Karpatach w okresie I i II wojny światowej – Zasadnicze wystawy tworzą eksponaty broni i sprzętu wojskowego używanego podczas walk prowadzonych w Karpatach w okresie I i II wojny światowej. W latach 1914-15 oraz w roku 1944 lesiste wzgórza Beskidu Niskiego stały się areną ciężkich walk, toczonych przez setki tysięcy żołnierzy niemieckich, austriackich, węgierskich, rosyjskich, czechosłowackich i sowieckich.

Skansen broni ciężkiej na dziedzińcu Muzeum: na dziedzińcu pałacowym zgromadzono prawie 20 egzemplarzy broni pancernej, artyleryjskiej, rakietowej i przeciwlotniczej, używanych podczas walk o przełęcz dukielską

W Muzeum kilka razy do roku prezentowane są dodatkowo interesujące wystawy czasowe. Muzeum proponuje również udział w innych formach edukacji kulturalnej, m.in.: lekcje muzealne, prelekcje, konkursy, konferencje naukowe i popularnonaukowe, koncerty i spotkania. Imprezy mają charakter otwarty.

Kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny to murowana, trójnawowa budowla z 1756 roku. Od zachodu przylega kruchta, dobudowana prawdopodobnie w 1907 r. Ściany wewnętrzne zdobi polichromia wykonana przez malarza Ignacego Sroczyńskiego. Ołtarz główny i ołtarze boczne są replikami ołtarzy XVIII wiecznych, odtworzonych przez krośnieńskiego rzeźbiarza Andrzeja Lenika. W ołtarzu głównym obraz Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, w sukience i z koroną, barokowy, wzmiankowany w wizytacji kościoła w 1720 roku, przemalowany, obecnie odrestaurowany. Dwa boczne ołtarze w lewym św. Barbara, w prawym św. Józef z Dzieciątkiem, w zwieńczeniu św. Jan Chrzciciel. Ambona z 1905 r. wykonana przez Andrzeja Lenika na wzór dawnej z ok. 1756 roku, fundacji Macieja Zachariasza.
W świątyni znajduje się interesująca chrzcielnica w kształcie łodzi, rokokowa z około 1756 r. z bogatą dekoracją snycerską, z pokrywą zwieńczoną rzeźbą chrztu Chrystusa. Ambona, jest również kopią ambony z 1756 r. wykonana przez A. Lenika. W przęśle zachodnim nawy głównej kościoła znajduje się chór wsparty na profilowanych arkadach filarowych, odsklepiony kolebkowo – krzyżowo, parapet wklęsło – wypukły, zwieńczony profilowanym gzymsem. Ciekawe są również rzeźby, które obecnie znajdują się w tzw. skarbczyku: Chrystus Zmartwychwstały – barokowa z XVII – XVIII wieku, św. Wojciech (z dawnego ołtarza głównego), św. Stanisław bp. Mojżesz, anioł (dawne zwieńczenie ołtarza).

GPS

49°32’57.2″N 21°43’32.9″E

Świątynia wzniesiona w 1752 r. z wykorzystaniem elementów wcześniejszej budowli o późnobarokowym wystroju. W 1880 r. ściany ozdobiono polichromią autorstwa Leona Wróblewskiego. W 1906 r. kościół poddany został gruntownemu remontowi (m.in. powiększono otwory okienne prezbiterium i nawy, nadając im pseudogotycką, ostrołukową formę).

Kościół, należący do typu XVIII-wiecznych obiektów drewnianej architektury sakralnej o tradycjach późnogotyckiego ciesielstwa małopolskiego, stoi na wzniesieniu w centralnej części wsi.

Kościół jest orientowany, o konstrukcji zrębowej i ścianach szalowanych pionowo. Wieża ma konstrukcję słupowo-ramową, kruchty – słupową. Prezbiterium na rzucie prostokąta zamkniętego od wschodu trójbocznie, przy nim od północy prostokątna zakrystia. Nawa, szersza od prezbiterium, na rzucie zbliżonym do kwadratu z przylegającą od północy na całej jej długości prostokątną kruchtą. Od zachodu do nawy dobudowana wieża poprzedzona kruchtą.

Trójdzielna budowla z prezbiterium i nawą tej samej wysokości nakrytymi dwuspadowym jednokalenicowym dachem, od wschodu opadającym trzema połaciami. Na kalenicy dachu nawy sześcioboczna wieżyczka na sygnaturkę z pozorną latarnią. Pod okapem dachu na całej długości kościoła wydatny profilowany gzyms. Wieża czworoboczna, w wyższej części o ścianach silnie pochylonych, z nadwieszoną izbicą, szalowaną deskami z ozdobną koronką u dołu. Hełm wieży baniasty z pozorną latarnią zamkniętą kopułką. Dach kościoła, hełm wieży i wieżyczka na sygnaturkę kryte są obecnie gontem.

W nawie strop z zaskrzynieniami, w prezbiterium z fasetą. Ściana tęczowa o wykroju prostokątnym, ze ściętymi narożnikami. Na ścianach i stropie prezbiterium XIX-wieczna polichromia figuralno-ornamentalna.

Wyposażenie wnętrza w większości późnobarokowe z ok. poł. XVIII w. W ołtarzu głównym, XVIII-wiecznym, późnogotycki obraz tablicowy Matki Bożej Anielskiej z ok. 1480 r. – zapewne dzieło krakowskiego malarza. Wymienić należy poza tym: dwa ołtarze boczne z poł. XVIII w. (przekształcone po 1870 r.), ambonę z ok. 1750 r., kamienną chrzcielnicę z 1906 r.

GPS
49° 36.062’ N, 21° 42.228’ E

Adres/wskazówki dojazdu
Jadąc drogą nr 19 od Miejsca Piastowego w kierunku Dukli, skręcamy w prawo na drogę lokalną do Bóbrki (oznakowanie na Skansen Przemysłu Naftowego). Po przejechaniu ok. 3,2 km skręcamy w lewo,  a po kolejnych 2 km skręcamy w prawo do kościoła w Wietrznie. Po 200 m dojeżdżamy do celu (nr 25a).

Kontakt

Parafia pw. św. Michała Archanioła w Wietrznie
Wietrzno 25a

38-450 Dukla

Tel. 13 433 30 18

e-mail: parafia.wietrzno@gmail.com

Strona internetowa: www.parafiawietrzno.pl

Msze św.
w niedziele i święta
o 8.00 i 10.30,
w dni powszednie o 19.00
(zimą o 16.00)

Znajduje się na wzgórzu Zaśpit. Prowadzi do niej droga asfaltowa z Trzciany do parkingu pod lasem. Dróżką dochodzi się do Pustelni (ok. 300 m). Według przekazów św. Jan z Dukli urodził się w 1414 r. i w młodości prowadził pustelnicze życie w okolicznych lasach, m.in. na wzgórzu Zaśpit. Pustelnia założona została po beatyfikacji bł. Jana z Dukli w 1769 r. fundacji Marii Amalii z Bruhlów Mniszchowej. Jak głosi legenda Marii Amalii, właścicielce Dukli św. Jan objawił się we śnie, polecając jej, wybudować na miejscu swej pustelni kaplicę. Murowana kaplica spłonęła w 1883 roku. W jej miejsce w 1887 roku z fundacji Cezarego Męcińskiego wzniesiono nową, drewnianą kaplicę. Trzecią, zachowaną do dnia dzisiejszego neogotycką murowaną kaplicę, zbudowano w latach 1906-1908 staraniem gwardiana bernardynów dukielskich Ambrożego Ligasa, według projektu bernardyna o. Kamila Żarnowskiego. Znajdująca się w niej polichromia przedstawiająca życie bł. Jana, namalowana została przez sanockiego malarza Władysława Lisowskiego.

Obok świątyni znajduje się drewniany dom rekolekcyjny, tzw. dom pustelnika oraz taras ze sztuczną grotą, mieszczącą źródełko, z którego pielgrzymi czerpią świętą wodę.

Na ścieżkach wokół świątyni rozmieszczono kapliczki Drogi Krzyżowej.

GPS:

49°30’54.7″N 21°40’34.6″E

Msze święte w kościółku:

Od 1 maja do 31 października

W niedzielę – 12:00; 16:00

W dni powszednie – 18:00

Droga krzyżowa – niedziela 10:30

Uroczyste odpusty:

odbywają się w drugą sobotę lipca.

Na Pustelni co roku odbywa się uroczyste rozpoczęcie i zakończenie sezonu motocyklowego, a także rozpoczęcie sezonu myśliwskiego na św. Huberta.

Złota Studzienka jest miejscem kultu św. Jana z Dukli. Tradycja głosi, że tu właśnie rozpoczął on swe pustelnicze życie. Drewniana kaplica z figurką Świętego ochrania bijące tu źródło, któremu przypisuje się moc uzdrawiania chorych. Miejsce to licznie odwiedzają pielgrzymi. W pobliżu studzienki znajduje się stanowisko języcznika zwyczajnego i stożki ostrokrężnej z klasy wątrobowców. Najpospolitszą rośliną Cergowej jest miesiącznica trwała, występująca dookoła łanowo bylina o różowych kwiatach i wspaniałym słodkim zapachu, a jesienią owoce rośliny, zwane judaszowymi srebrnikami, szeleszczą na wietrze.

Co roku w trzecią niedzielę lipca odprawiana jest msza odpustowa z błogosławieństwem dzieci. W Sylwestra organizowana Msza Święta Noworoczna. Od 2006 roku na szczycie góry Cergowej odprawiana jest msza święta w rocznicę śmierci Jana Pawła II

GPS

49°31’58.4″N 21°42’20.2″E