Olchowiec jest wsią łemkowską malowniczo położoną w Beskidzie Niskim. Miejscowość usytuowana jest w dolinie potoku Wilsznia i jego dopływu Olchowczyk, spływającego ze stoków pasma granicznego w okolicach Baraniego (754 m n.p.m.). Nazwa wsi pochodzi od olchy – w języku ukraińskim olcha to wilcha. Natomiast dawniej Olchowiec był łemkowskim Wilchowcem.

Ścieżka przyrodniczo-historyczna „Olchowiec” powstała w 2017 roku z inicjatywy mieszkańców Olchowca i turystów. Gmina Dukla wspólnie z partnerem słowackim – Obec Vysna Pisana uzyskała dofinansowanie z Programu Współpracy Transgranicznej INTERREG VA Polska – Słowacja 2014-2020 na projekt pt. „Przez górkę do sąsiada”. Twórcą i koordynatorką projektu jest Krystyna Boczar-Różewicz. Koncepcję ścieżki wraz z opisami dotyczącymi historii Olchowca i multimediami przygotowali Dariusz Dyląg i Piotr Sadowski. Opisy przystanków dotyczące przyrody przygotowali pracownicy Magurskiego Parku Narodowego.

Trasa jest w formie pętli, która rozpoczyna się i kończy przy Domu Ludowym w Olchowcu, blisko zabytkowej cerkwi drewnianej z kamiennym mostem.  Długość szlaku wynosi 11,5 km, a przejście ścieżki zajmuje minimum 5-6 godzin.

Najniższy punkt trasy znajduje się we wsi Olchowiec na wysokości ok. 450 m n.p.m., a najniższy na wierzchołku Baraniego, zwanego dawniej Olchowczyk lub Jaworzyska – 754 m n.p.m.

Na ścieżce znajduje się 15 przystanków o tematyce związanej z historią i kulturą Olchowca, a także z przyrodą Magurskiego Parku Narodowego.

Można dowiedzieć się wielu szczegółów o historii miejscowości, kulturze ludowej, a także o działaniach wojennych na tym terenie:

– I Wojna Światowa i pozostałe ślady fortyfikacji z 1914 roku na Przełęczy Beskid nad Olchowcem;

– burzliwe dzieje wsi w latach 1944-1947, w tym walki o grzbiet Dobańców w 1944 roku.

Dodatkowa trasa po stronie słowackiej ma długość ok. 7 km i rozpoczyna się przy źródle „Pod Scobom”, gdzie znajduje się miejsce na ognisko, a kończy na szczycie Stavok na granicy polsko-słowackiej. Na trasie są trzy przystanki (71, 72, 73) o tematyce związanej z historią Vysnej Pisanej i otaczającą ją przyrodą.

Czas przejścia trasy po stornie słowackiej to ok. 3 godziny.

Oznaczenie ścieżki po stronie polskiej to biało-czarne znaki, po słowackiej stronie wędrówka przebiega za żółtym oznaczeniem.

PRZYSTANKI ŚCIEŻKI PRZYRODNICZO-HISTORYCZNEJ:

  1. Olchowiec: historia miejscowości do II wojny światowej, cerkiew i most
  2. Osadnictwo i rozłóg wsi
  3. Sukcesja wtórna
  4. Trakt na Węgry – wymiana kulturowa na przestrzeni wieków
  5. Potok Olchowczyk
  6. Przełęcz Beskid – granica państwa
  7. Baranie
  8. Buczyna karpacka
  9. Ptaki lasu
  10. Drapieżniki puszczańskie
  11. Ochrona ekosystemów leśnych
  12. Dobańce – walki o grzbiet górski w 1944 r.
  13. Widok znad miejscowości – tradycyjne sposoby gospodarowania
  14. Ekomuzeum w zabytkowej chyży – kultura ludowa Łemków
  15. Burzliwe dzieje Olchowca (1944-1947). Współczesność miejscowości

Przewodnik w wersji on-line po ŚCIEŻCE PRZYRODNICZO-HISTORYCZNEJ OLCHOWIEC znajduje na stronie Transgranicznej Informacji Turystycznej w Dukli: https://it.dukla.pl/wydawnictwa/

Dzięki aplikacji mobilnej beFOGG turysta może mieć przewodnik i kompas w swoim smartfonie, a także zapoznać się z historią rejonu wirtualnie.

Aplikacja beFOGG – instrukcja pobrania ścieżki:

  1. Pobierz aplikację beFOGG
  2. Wybierz: „Ścieżka przyrodniczo-historyczna „Olchowiec”
  3. Włącz GPS
  4. Odwiedzaj kolejne przystanki

Zapraszamy na ścieżkę przyrodniczo-historyczną „Olchowiec” słowami znanego mieszkańca Olchowca – Pana Mikołaja Gabły

„Długo można by opisywać piękno tej nazywanej zieloną pustynią ziemi, ale najlepiej przyjechać tu i zobaczyć ją na własne oczy – to wymarzone miejsce dla każdego turysty <<beskidnika>>”. [M.Gabło „Olchowiec Łemków utracony” Siercza 2020]

Comments are closed.